CHƯƠNG I: CÁC VITAMIN VÀ CHẤT CHỐNG OXY HÓA CẦN THIẾT CHO NGƯỜI BỊ BỆNH THIẾU MEN G6PD

      Đầu tiên bạn có thể ngạc nhiên khi thấy một số thành phần được bôi đỏ, đó là bởi vì chúng chứa các hợp chất vitamin nhóm B rất cần thiết cho sự hình thành tế bào máu mới hoặc các chống oxy hóa được biết đến có khả năng chống lại phản ứng stress oxy hóa.

 
Vitamin nhóm B đặc biệt quan trọng trong quá trình tạo máu

I. CÁC VITAMIN CẦN THIẾT CHO QUÁ TRÌNH TẠO MÁU

Vitamin B2 (hay riboflavin)

 Là chất đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng, sinh sản của cơ thể và trong quá trình tạo máu. Nó cũng giúp quá trình tạo năng lượng từ nguồn thức ăn chứa carbohydrat. Vitamin B2 có nhiều trong ngũ cốc, thịt, cá, các loại rau lá xanh, quả hạch, hoa quả, ... 

Vitamin B6

Vitamin B6 rất cần cho quá trình chuyển hóa protein trong cơ thể. Đó là lý do vì sao nhu cầu hấp thụ protein càng tăng cơ thể càng cần nhiều vitamin B6. Ngoài ra vitamin đóng vai trò hỗ trợ hệ miễn dịch tạo kháng thể, giúp cơ thể duy trì hoạt động thần kinh bình thường và là hợp chất quan trọng cho việc tạo tế bào máu,  hemoglobin (huyết sắc tố, chất tạo nên màu đỏ của tế bào hồng cầu) cho cơ thể. Nó đồng thời giúp tăng lượng oxy vận chuyển bởi hemoglobin. Khoai tây, chuối, ức gà và thịt lợn là những nguồn cung cấp nhiều vitamin B6 nhất. 

Vitamin B9 (axit folic và folate)

Folate là dạng vitamin có trong thực phẩm tươi trong khi axit folic là dạng tổng hợp có trong các loại thuốc, thực phẩm bổ sung. Cơ thể cần folate trong quá trình tái tạo tế bào máu đồng thời nó cũng là thành phần của hệ thần kinh. Vitamin B9 thường được sử dụng để điều trị thiếu máu do thiếu hụt folate và vitamin B12. 

Axit folic hỗ trợ việc hình thành ADN và duy trì chức năng thần kinh bình thường. Nó cũng đóng vai trò trong sinh trưởng tế bào và phát triển phôi.  Phụ nữ mang thai nên bổ sung axit folic đầy đủ để giảm thiểu bệnh khuyết tật ống thần kinh, giúp trẻ phát triển cột sống và não hoàn hảo.

Vitamin B9 có nhiều trong các loại thịt, rau xanh và hạt hướng dương. Tuy nhiên folate dễ bị phân hủy khi nấu quá lửa. 

Vitamin B12

Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, trong quá trình tạo máu và duy trì hoạt động tế bào thần kinh. Đây là một loại vitamin chỉ có trong cá, thịt gia súc, gia cầm hoặc nguồn thức ăn hàng ngày.

Vitamin C

Là một trong những vitamin quan trọng nhất trong nhóm vitamin. Nó có vai trò là chất chống oxi hóa bảo vệ các mô, cơ quan khỏi các phản ứng oxi hóa, các gốc tự  do có khả năng gây hư hại tế bào dẫn đến phát triển bệnh ung thư và tim mạch. Vitamin C cũng được chứng minh chống tác nhân virus hiệu quả.

Axit ascorbic là dạng tổng hợp của vitamin C và có nằm trong danh sách chất chống chỉ định, có trong nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn bởi nếu sử dụng ở liều lượng quá cao axit ascorbic có thể trở thành chất gây oxi hóa. Tuy nhiên theo hiểu biết của tôi vitamin C tự nhiên không gây nguy hiểm với người bị bệnh thiếu men G6PD.

Vitamin A, D, E và K 

Là những vitamin cần thiết hỗ trợ cho nhiều quá trình khác nhau trong cơ thể . 

- Vitamin A: hỗ trợ sự phát triển của trẻ, tốt cho xương, da, mắt và hệ miễn dịch. Nguồn vitamin A tự nhiên đến từ sữa, phô mai, trứng và các loại rau quả có màu vàng cam như cà rốt, bí đỏ…

- Vitamin D: giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, cho xương và răng khỏe mạnh. Nguồn vitamin D tốt nhất không đến từ đồ ăn mà đến từ ánh nắng mặt trời; ngoài ra lòng đỏ trứng, dầu cá và các chế phẩm từ sữa cũng có chứa vitamin D.

Các vitamin này có nhiều trong chất béo. Sữa ít béo là một ví dụ cần phải bổ sung vitamin D trong khi sữa nguyên kem thì không cần. Chúng tôi không khuyến khích chế độ ăn giàu chất béo tuy nhiên khuyến khích chế độ ăn với một lượng phù hợp các vitamin từ các nguồn thức ăn tự nhiên.

II. KẾT LUẬN:

Việc bổ sung các thành phần giàu vitamin và dinh dưỡng sẽ giúp cung cấp nhiều chất chống oxy hóa và cũng như các hợp chất hỗ trợ cơ thể trong việc tạo tế bào máu mới. 

Danh sách những thực phẩm sau là nguồn cung cấp vitamin B cũng như vitamin A, D, E và K 

Với mong muốn hỗ trợ cộng đồng một cách hiệu quả trong phát hiện sớm bệnh thiếu men G6PD, chăm sóc sức khỏe những người bị bệnh Thiếu men G6PD, Trung tâm Sàng Lọc Sơ Sinh Bionet Việt Nam đã tạo ra nhóm facebook "Trung tâm hỗ trợ cộng đồng Bệnh thiếu men G6PD - Bionet Việt Nam" . Với hơn 10 năm kinh nghiệm triển khai xét nghiệm Sàng lọc sơ sinh bệnh Thiếu men G6PD, Bionet hy vọng sẽ mang lại nhiều giá trị về tri thức và nhân văn cho tất cả các thành viên tham gia nhóm thông qua các hoạt động: 

+ Cung cấp kho thông tin đầy đủ, chính thống, hữu ích qua nhiều dạng tài liệu trong nước và quốc tế

+ Giao lưu chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc trẻ bị bệnh Thiếu men G6PD và cuộc sống khỏe mạnh thực tế của những người mắc bệnh thiếu men G6PD

+ Hỗ trợ giải đáp những vấn đề liên quan đến sàng lọc, chẩn đoán, chắm sóc trẻ bị bệnh thiếu men G6PD

+ Tổ chức những hoạt động trực tuyến nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh Thiếu men G6PD

+ Tổ chức các hoạt động thực tế hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe cho những người bị bệnh thiếu men G6PD

Click vào đường link: https://www.facebook.com/groups/Bionet.G6PD để tham gia nhóm ngay nhé!

Người dịch: TRUNG TÂM SÀNG LỌC SƠ SINH BIONET VIỆT NAM
Tài liệu mang tính chất tham khảo 
Hà Nội, 2016